Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Ziraat Fakültesi, özel olarak kurduğu koleksiyon bahçesinde 120 farklı şeftali ve nektarin çeşidini yetiştirerek Türkiye'nin meyve çeşitliliğine önemli katkı sağlıyor. Prof. Dr. Ümran Ertürk önderliğindeki proje, hem akademik araştırmalara hem de çiftçilere rehberlik etmeyi amaçlıyor.
Prof. Dr. Ümran Ertürk'ün Araştırma Projesi
BUÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ümran Ertürk, koleksiyon bahçesinin çok amaçlı bir proje olduğunu açıkladı. Fakülte arazisinde kurulan bahçede öğrencilere uygulamalı eğitim imkânı sunarken, aynı zamanda Bursa iklim koşullarına en uygun çeşitlerin belirlenmesi için kapsamlı çalışmalar yürütülüyor.
İspanya'daki bir ıslah firmasıyla yapılan iş birliği sayesinde getirilen çeşitlerle oluşturulan koleksiyonda 500'ün üzerinde ağaç bulunuyor.
Bursa'nın Şeftali Üretim Tarihini Yeniden Canlandırma Hedefi
Prof. Dr. Ertürk, projenin temel motivasyonunu şu sözlerle açıkladı: "Eskiden Bursa şeftali üretimiyle öne çıkan bir şehirdi ancak zamanla bu ününü Çanakkale'ye kaptırdı. Bizim temel amacımız Bursa'yı yeniden şeftalisiyle tanınan bir şehir haline getirmek."
Koleksiyon bahçesinde nektarin, basık şeftali, beyaz etli, sarı etli ve kırmızı etli olmak üzere farklı renk ve yapıda çeşitler yetiştirilirken, üreticiler için çeşitli terbiye sistemleri de test ediliyor.
Sanayi İçin Şeftali Üretim Potansiyeli
Koleksiyon bahçesinin önemli özelliklerinden biri, sofralık çeşitlerin yanı sıra sanayiye uygun 10 farklı sarı şeftali çeşidini barındırması. Prof. Dr. Ertürk, bu konuda Türkiye'nin büyük potansiyeline dikkat çekti:
"Yunanistan her yıl 500 bin ton sanayilik şeftaliyi işleyerek ihraç ediyor. Bursa'nın üretim kapasitesi ve sanayi altyapısı bu işe çok uygun. Türkiye de işlenmiş şeftali ihracatında söz sahibi olabilir."
Bu çeşitler özellikle konserve ve meyve suyu sektörüne hammadde sağlamak amacıyla geliştirildi.
Öğrenciler İçin Pratik Eğitim Fırsatları
Koleksiyon bahçesi, akademik eğitimde önemli bir rol oynuyor. Hasat dönemi Haziran ayında başlayıp Eylül sonuna kadar devam ederken, bu süreçte öğrenciler aktif olarak çalışmalara katılıyor.
Prof. Dr. Ertürk, öğrencilerin kazanımlarını şöyle değerlendirdi: "İkinci sınıf öğrencilerimiz çiftlik stajı kapsamında şeftali ve nektarin hasadına katılıyor. Hem üretim sürecini öğreniyorlar hem de bitki koruma alanında hastalık ve zararlıları tanıma fırsatı buluyor. Bu şekilde teorik bilgilerini pratiğe dökerken, üniversitenin döner sermayesine de katkı sağlanıyor."
Organik ve Doğal Üretim Yaklaşımı
Koleksiyon bahçesinde sürdürülebilir tarım ilkeleri benimsenirken, kimyasal kullanımı minimum düzeyde tutuluyor. Prof. Dr. Ertürk bu konudaki yaklaşımlarını şu şekilde açıkladı:
"Hasat başladıktan sonra hiç ilaçlama yapmıyoruz. Bu da ürünlerimizi doğala daha yakın hale getiriyor. Elbette bazı hastalık ve zararlılarla karşılaşıyoruz ancak bunu göze alıyoruz."
Ürün Değerlendirme ve Pazarlama
Hasat edilen şeftali ve nektarinler öncelikle üniversite kampüsü içinde satışa sunuluyor. Artan ürünler ise katma değer yaratmak amacıyla meyve suyu ve marmelata dönüştürülerek değerlendiriliyor.
Türkiye Meyvecilik Sektörüne Katkılar
Bu proje, Türkiye'nin meyvecilik sektörünün gelişmesine önemli katkılar sağlamayı hedefliyor. Bursa'nın coğrafi konumu ve iklim koşulları göz önünde bulundurularak yapılan çeşit adaptasyon çalışmaları, ülke genelindeki üreticiler için örnek model oluşturuyor.
Ayrıca uluslararası iş birliği ile getirilen modern çeşitlerin Türk tarımına entegrasyonu, sektörün rekabet gücünü artırma potansiyeline sahip.
